Le comte Guillaume dote l'abbaye de Gellone.

l.1 [chrisme] IN NOMINE DOMINI. EGO WILHELMUS GRATIA DEI COMES, RECOGITANS FRAGILITATIS MEAE CASUS HUMANUM, IDCIRCO FACINORA MEA MINUANDA VEL DE PARENTIBUS
l.2 meis qui defuncti sunt, id est genitore meo Theuderico et genitrice mea Aldana, et fratribus meis Theudoino et Adalelmo, et sororibus meis Abbana et Bertana, et
l.3 filiabus meis et filiis Barnardo, Witcario, Gotcelmo, Helmbruch, et uxoribus meis Cunegunde et Guitburge, et nepote meo Bertranno; pro nobis omnibus superius
l.4 nominatis dono ad monasterium quod dicitur Gellonis, situm in pago Ludovense juxta fluvium Araor, constructum in honore domini et salvatoris nostri Jhesu Christi et sanctae Marie
l.5 semper virginis, et sancti Michahelis archangeli, seu apostolorum gloriosorum Petri et Pauli necnon et sancti Andreae, omniumque apostolorum, quod ego prefatus comes Vuilhelmus
l.6 construere in causa domni et senioris mei Caroli jussi, et ex doctrina venerabilis patris Benedicti monachos et abbatem posui, ut domino Deo jugiter ibi deserviant, donatumque
l.7 in perpetuum esse volo, hoc est res meas que sunt in pago jamdicto Ludovense: in primis videlicet fiscum Litenis cum aecclesiis Sancti Johannis et Sancti Genesii
l.8 sub omni integritate, cum villis et villaribus, vineis et campis, cultis et incultis, arboribus fructiferis et infructiferis, pascuis, pratis, molendi-
l.9-nis, piscatoriis, aquis aquarum decursibus, quantumcumque ad ipsum fiscum et ad colonicas ipsius aspicit vel aspicere jure videtur; omnia
l.10 dono, trado ad proprium perhabendum omni tempore. Habet vero has conlaterationes et infrontaciones ; ab horiente sicut currit flumen
l.11 Araor; a meridie sicut torrens Licatis divergit in ipso flumine ; ab occidente infrontat in ipso Aviso, qui discurrit per concava montium in Bodena
l.12 antiqua, quae est in supercilio montis ; ab aquilone usque in termino mo[na]sterii. Similiter in Marcomitis villa, dono quantumcumque Deodatus
l.13 presbiter ibidem dato precio comparavit, vel quantum ibidem a me possessum est. Similiter dono villam Saturatis cum ipsa ecclesia Sancti Saturnini
l.14 cum omni integritate, cum casis, casaliciis, campis, vineis, pratis, silvis, garricis, ortis, molendinis, aquis, aquarumque decursibus, quantumcumque
l.15 ibidem visus sum habere vel possid[e]re, culta et inculta ad ipsam casam Dei dono ad habendum. Similiter dono in Canneto villa, quantumcumque
l.16 ibidem visus sum habere vel possidere. In pago quoque Magdalonense, in villa Soregia, quantumcumque ibidem visus sum habere vel possidere. In pago
l.17 vero Albiense, dono villam Noviciacum seu Vuiciacum cum omni integritate sua vel cum omnibus adjacenciis suis. Similiter dono in pago Rutenico,
l.18 in villa Bracoialo, mansos duos cum vineis et terris cultis et incultis, qu[a]ntum ad ipsos mansos aspicit et aspice[re vi]detur. Ista omnia superius nomi-
l.19-nata ego Vuilhelmus jamdictus comes, pro me et pro predictis personis dono, trado atque transfundo ad jamdic[tu]m monasterium Gellonis, et altariis ibi
l.20 Deo consecratis, et monachis et abbatibus tam presentibus quam fu[tur]is, pro aeterna remuneratione, ut Deum o[mni]potentem per omnia possimus habere
l.21 propicium, et ut idem monachi laudantes ibidem assidue habeant unde possint vivere. Si quis vero, quod futuru[m] esse non credo, vel ego ipse, aut aliquis
l.22 de heredibus meis, seu quelibet persona contra hanc donationem meam, quam ego prompto animo vel plenissima voluntate facio, venire, inrumpere
l.23 vel aliquit disrumpere temptaverit, non liceat facere. Quod si presumperit, Dei omnipotentiam exoro, ut ipsa ultionem sumat in eo; quia
l.24 notum sit omnibus hominibus hunc honorem a me possessum tam ex originali parte quam etiam ex adquisitione absque querimonia ullius
l.25 persone. Facta est hec donatio XVIIII kalendas januarii, feria Ia, anno XXXIIII regnante domno nostro Charolo, rege Francorum et Longo-
l.26-bardorum ac patricio Romanorum, et anno quarto Christo propitio imperii ejus. Signum Guilhelmi [croix]. Signum Barnardi [signum].
l.27 Signum Gotcelmi [signum]. Signum domni Theuderici [signum]. Signum Gamardi [signum]. Signum Fulcoaldi [signum]. Signum Rangavi [signum].
l.28 Signum Nictardi [signum]. Signum Mauringi [signum]. Signum Sibaldi [signum]. Signum Gairaldi [signum].
l.29 IN NOMINE DOMINI EGO GALTARIUS R[O]GITUS SCRIPSI.

DEVIC (Cl.), VAISSETE (J.), Histoire générale de Languedoc, 15 vol., Toulouse, 1872-1892, t. 2, col. 65-66, n° 16.

CASSAN (abbé), MEYNIAL (E.), Cartulaires des abbayes d'Aniane et de Gellone, 2 vol., Montpellier : Société Archéologique de Montpellier, 1898-1900, t. 2, p. 144-146, n° 160.