Récit d'un litige entre l'abbé de Lézat et les moines de Moissac.

l.1 VENEDRANDE PATER Cluniacensis ecclesia vestra conqueritur super abbatem de Curte. Monasterium illud de Curte sic auctoritas
l.2 romana testificatur dedit domnus Johannes papa Garino abbati Lesatensi suisque successoribus. Tenuit possedere cum tribus abbatibus, si postea
l.3 Lesatense monasterium pervenit in magna secularitate quousque domnus Durannus Cluniacensis monacus abbas Moysiacensis
l.4 et Tholosanus episcopus venit, qui ut videtur secularitatem monasterii misit abbatem religiosum monachum Cluniacensem in monasterio Lesa-
l.5-tense. Nam monachi illius loci timore religionis cum cartulis et privilegiis et cum aliis rebus ecclesiȩ ceperunt fugam. Abbas vero prefatus
l.6 monasterii Lesatensis vixit annis X quo defuncto fugitivi monachi reversi sunt in monasterium cum privilegiis et car-
l.7-tulis et quicquid abstulerant ex integro restituerunt. Elegerunt autem abbatem in eodem loco monachum Cluniacensem ipse ut videtur
l.8 privilegia monasterii semper conquestus est in sinodis episcopi de ecclesia de curte exigentibus autem peccatis suis et iste depo-
l.9-situs est et in loco ejus electus est vir bonus et per omnia religiosus videlicet domnus Siguinus Cluniacensis et Moysiacensis monachus.
l.10 Item et ille semper conquestus est de eclesia de curte. Tandem venit bonȩ memoriȩ domnus URBANUS papa illis in partibus
l.11 et sicut bene novit sancitas vestra celebravit concilium apud Clarum Montem, ibi conquestus est prefatus abbas Lesatensis videlicet
l.12 domnus Siguinus de ecclesia de curte, sed domnus papa misit causa in manus domni Toletani, ut inde faceret
l.13 justiciam. Toletanus vero vocavit utrosque abbates et fuerunt ibi boni clerici cum eo et audito privilegio monasterii
l.14 et causa illorum cognovit justitiam Lesatensis monasterii, et misit abbatem de curte in manus domni Siguini abbatis
l.15 et ante presentiam domni Toletani promisit se esse obediens semper impiis ejus. Et quia abbas de curte consobrinus erat
l.16 dono Toletano, jussit eosdem abbates summo mane venire ad se, volens facere concordiam inter eos, sed ille abbas de Cur-
l.17-te penitentia ductus, quasi turgidus aufugit de concilio. Cumque audivit domnus Toletanus illum fugisse, misit has litteras sibi
l.18 B. gratia Dei Toletane sedis archiespiscopus atque romane ecclesie legatus. Karissimo filio Bertrando sancti Petri de Curia abbati, salutem et benedictionem.
l.19 Miror karissime firmitatem tuam quod ita presentiam tuam a concilio Clari Montis subducere clam nobis voluisti, maxime
l.20 cum te Lesatensis impeteretur querimonia abbatis de inobedientia romani privilegii facti atque delegati loco ipsius
l.21 unde procerto culpabilem te fore intua absentatione visus es, cum in nostris conspectibus statutus omnia quȩ nos judi-
l.22-caremus subdole te facere promiseris et nichil feceris, nec ad nos etiam postea reversus fueris. Quapropter dilectionem atque
l.23 propinquitatem tuam his nostris litteris amicabiliter ammonemus quatenus recognita justicia obediens decretis apostolicis
l.24 existas. Si vero quod non obtamus rebellis tergi versator esse sicut actenus fuisti volueris, non solum abbatis officium, verum etiam loci
l.25 illius procurationem sub anathematis excomunicatione tibi interdicimus. Ille vero visis litteris [...]
l.26 egisse venit ad domnum abbatem Lesatensem cui jam promiserat obedientiam, et faciens satisfactionem [...]
l.27 perfectam emendationem professus est, et statuerunt diem in quo domnus Lesatensis veniret et accipiet ecclesiam de Curte. Ille [...]
l.28 paratus cum religiosis monachis suis volens accipere ecclesiam et ordinare illam secundum regulam sancti Benedicti abbas de
l.29 Curte obedientia substractus renuit, sed post hec de ergastulo carceris eductus domnus papa Urbanus et vos gratia Dei
l.30 omnipotentis in loco illius jure restitutus, fratres Moysiacenses ante presentiam vostre benignitatis venientes, conquesi[...]
l.31 de ecclesia de Curte. In diebus ille misit sanctitas vestra domnum Brunonem nostris inpartibus et misistis monachos illos
l.32 in manus illius, et precepistis ei ut faceret eis justiciam. Domnus namque Bruno venit in terram illam et vocavit abbatem et nolu-
l.33-it venire. Iterum vocavit et non venit. Tercio vocavit apud Tholosam, nec venit nec excusationem misit. Hac de causa domnus
l.34 Bruno preceptis clericis sancti Stephani ut mitterent Moysiacenses fratres in ecclesiam de Curte, et per manus prioris illius sedis Tholo-
l.35-sanȩ missi sunt fratres in ecclesiam. Deinde abbas cum suis expulit eos cum magno dedecore. Item venit domnus Ricardus
l.36 Albanensis qui tunc temporis tenebat legationem illam, et celebravit concilium apud Tholosam, et ibi conquesti sunt fratres Moysiacenses
l.37 de ecclesia de Curte, surrexit abbas et reddid[...] rationem utcumque potuit. Domnus vero Ricardus ut audivit quia non prevaluit ratio
l.38 illius, per judicium episcoporum voluit eum deponere, sed ille petens inducias date sunt ei. Dedit etiam domnus Albanensis diem
l.39 et locum in quo utrique convenirent videlicet Verzellai [ubi] Moysiacenses affuerunt abbas de Curte nec per se nec per suffectam
l.40 personam interfuit. Quamobrem fecit has litteras domnus Albanensis et misit eas Tolosano episcopo R. peccator Albanensis ecclesiȩ
l.41 qualiscumque minister apostolice sedis licet indignus servus et legatus venerabili frati a Tholosano episcopo salute. In presentia vestra datum
l.42 est judicium et ex judicio dedimus inducias Moysiacensibus fratribus et illis de Cura tempore et loco designato, ubi vel quando [...]
l.43 partes ante nostram presentiam convenirent, et Moysiacenses quidem occurrerit, illi vero de Curte occurrere comtempserit, sed neque se
l.44 saltem pernuncios excusaverit. Propter quod fraternitati vostre apostolica auctoritate mandamus, ut visis litteris istis, et monasterio
l.45 et personis divinum interdicat officium, donec judicium quod actenus contempserit compleant. Episcopus vero Tholosanus juxta
l.46 indictum litterarum cuncta perfecit.