Notice rappelant la création du bourg et du prieuré de Donges par le vicomte Frioul, et les coutumes de ce lieu.

l.1 NOTUM SIT FRATRIBUS NOSTRIS, MAJORIS scilicet MONASTERII MONACHIS, QUOD FRIOLDUS VICECOMES DEDIT PRO ANIMA SUA, ET PATRIS, ET MATRIS SUAE, ET FRATRIS, SANCTO MARTINO, ET
l.2 nobis juxta castellum suum Dongium, locum ad burgum faciendum et ad ȩcclesiam faciendam, quietum et liberum ab omnibus consuetudinibus, auctorante comite Nannetensis Hoel, et Driando filio Arscudi, et Arscudo filio
l.3 Richardi, qui et de rebus suis quandam terram dedit, et Rivelindo Grosso qui etiam quandam terram dedit. Venditiones et quȩcunque consuetudines exeunt de burgo, nullus habebit nisi nos. In die mercati sui quod est quarta
l.4 feria, habebit ipse venditiones de extraneis mercatoribus, ubicunque mercentur. Pro illis tamen venditionibus nonquam intrabit ministerialis suus in burgum nostrum, sed per legatum suum eas requiret, vel quo alio modo poterit. Aliis autem
l.5 diebus non habebimus venditiones, si in terra nostra mercantur. Nostri autem homines, ubicumque vendant vel emant, semper nos habebimus venditiones. Duarum feriarum, unius quȩ pertinet ad ecclesiam burgi nostri, et est in purifi-
l.6-catione SANCTE MARIAE, et alterius quȩ pertinet ad castellum suum, et est in transitu SANCTI MARTINI, communes erunt consuetudines, ita ut nos habeamus dimidietatem, et ipse dimidietatem, praeter pedagia de quibus nichil nos habebimus.
l.7 In burgo nostro nichil prendet homo ejus unquam nisi dederit precium, aut vadimonium valens. Et est convenientia ut de burgensibus ejus nullum recipiamus ad habitandum in burgo nostro, sine consensu ejus, nec res eorum pro tuitione, postquam
l.8 hoc monacho nostro interdixerit. Et ut nulla res carius vendatur in burgo nostro quam in suo, sed ad precium et ad mensuram quibus vendentur in suo, vendentur in nostro, nisi forte ad levius precium. Dedit preterea medietatem prati quod est
l.9 ante castellum suum, et aliud integrum juxta vineam suam et decimam ipsius vineȩ, et aquam et molendinum, quod est juxta ipsam vineam, clausum quoque Ratfredi cum omnibus consuetudinibus, prȩter tertiam partem decimȩ quȩ pertinet
l.10 ad presbiterum. Insulam quoque totam Tiliniacum cum omnibus consuetudinibus, excepto quod de terragio, quinque partes reddentur fevatis, et tertia pars decimȩ presbitero. De molendino Rainaldi quod est in Miando decimam de dimidietate mol-
l.11-turȩ et totam medietatem piscium. De alio molendino quod fecit Manius de Miando ad eandem sclusam, decimam de duabus partibus molturȩ, et duas partes piscium. De molendino quod est in Brieno decimam de IIbus partibus molturȩ
l.12 et IIas partes omnium piscium. De sclusa ejus quȩ est est in Ligeri dedit decimam et denariorum et piscium, qui sunt vicecomitis, praeter VIImam partem ministerialis. Si voluerimus aliquid vendere in portu ejus, de nostra propria merce, nichil accipiet ministerialis
l.13 ejus, neque ad vadimonium nec quolibet modo, nisi secundum voluntatem monachi. Si autem fuerit mers alicujus de hominibus nostris, si dederit vadimonium valens, faciet ei accommodari monachus noster quod petierit, ita ut infra XV dies vadimonium re-
l.14-matur. Si aliquis fecerit clamorem de quolibet hominum nostrorum apud vicecomitem vel ministerialem ejus, veniet ministerialis ejus, vel ipse vicecomes si tam grande fuerit forisfactum, in burgum nostrum, et ante monachum nostrum causa dijudicabitur.
l.15 Extra burgum autem nostrum, non compelletur homo noster pro qualicunque forisfacto subire judicium. Sed nec ad bannum neque ad corveam ullam homines nostros ire quisquam exiget. Petiit sane ut si moriatur aut in Medica, aut in Andecavo, aut in Tu-
l.16-rono, nec fuerit qui eum suo ipsius conductu faciat huc deferri ad sepeliendum, mittat domnus abbas, et eum nostro conductu afferri faciat. Quod et domnus abbas Bartholomeus et seniores ei promiserunt. Horum omnium testes, [colonne1] comes Hoel, et uxor ejus Haduisa, Excomarcus filius Rodaldi, Tetbaldus de Jarzi, [colonne2] Orricus de Castro Celso, de Dongi, Arscodius filius Soleni, Andronius Forfactus, Moraldus, [colonne3] Gobinus filius Guihenochi, Ivanus capellanus Frialdi qui auctorizavit omnia, Tainguido filius Arscodii, Morinus filius Aislonis.
l.17 Obtinuit etiam ipse Frioldus vicecomes ab episcopo Namnetensi nomine Quiriaco, ut ipse hanc donationem concederet, ita ut neque ipse neque successores ejus ullam exactionem vel consuetudinem vel subjectionem de loco illo vel habitantibus
l.18 in eo exigerent prȩter paternam oboedientiam qua universi monachi episcopo suo obnoxii sunt. Et hujus rei testes, qui supra. Postea cum transiret per Turonum rediens Rome, venit in capitulum nostrum, et receptus in benefactum hujus loci
l.19 confirmavit prefatam donationem, ipse audientibus omnibus enumerans ibi omnia quȩ dederat. Deinde addidit insuper decimam de tertia parte parte piscium stagni quod dicitur Bellonium. Illos autem tres solidos quos solebat
l.20 accipere de navibus nostris, dedit nobis hoc modo, ut monacho nostro illius obȩdientiȩ reddantur, et hoc tamdiu dum ipsa obȩdientia ita pauper erit, ut inde monachus vivere non possit. His peractis, posuit donum de omnibus his
l.21 super altare nostri oratorii. Huic confirmationi affuerunt de hominibus ejus, [colonne4] Juhalis de Rupe, Borricus, [colonne5] Barbotinus filius Bernerii Namnetensis, Grafionius de Guarranda, [colonne6] Normannus Guasnachia de Rupe, Rivallonius Andecavensis, Paganus presbiter.