Aldebert [Ier de Peyre], évêque de Mende, et son frère Eustorgius I^er donnent à l'abbaye Saint Victor-de-Marseille tout ce qu'il possède à Chirac pour y établir un monastère.

l.1 Universitatis conditor omnipotens Deus qui per unigenitum et coȩternum sibi verbum dominum nostrum Jhesum Christum cuncta creavit ex nihilo, adhuc quoque cotidie per eundem Deum et dominum nostrum opera-
l.2-ri non cessat in mundo, dicente eodem filio : Pater meus usque modo operatur et ego operor. Cupidus enim humane salutis et malens vitam quam mortem peccatoris, se fugientibus vocem
l.3 predicationis mittit, aversos adloquitur, revertentibus non solum de erratibus dat veniam ad ȩtiam munera largitur. Hȩc ejus tante pietatis viscera considerantes, ego videlicet Aldebertus
l.4 immerito sancte Mimatensis ȩcclesiȩ dictus episcopus et Austorgus frater meus ob remissionem omnium peccatorum nostrorum utque possimus redemptorem et advocatum nostrum dominum Jhesum, terribilem venturum
l.5 judicem, videre placatum et, evadentes ejus misericordia ȩternas flammas Gehenne, valeamus illam omni suavitate dulciorem audire vocem: Venite benedicti patris mei possidete preparatum vobis
l.6 regnum a constitucione mundi, ex his que ipse dominus noster nobis in hoc seculo largitus est bonis partem aliquam offerentes, illi construere cȩpimus, adjuvante eodem domino, monasterium in ipsius Sal-
l.7-vatoris mundi nomine in locum quem dicunt Kiriacum. Quem locum, excepto hoc quod nos predicti ibidem jam dudum abueramus, grandi precio a multis emimus, hoc in voto magnopere abentes
l.8 quatinus hoc monasterium de nostris propriis et aliorum fidelium hominum prediis ditatum ovile Christi abhinc efficiatur et pro nobis nostrisque omnibus propinquis, tam vivis quam et defunctis, et pro omni ȩcclesia Deus
l.9 exoretur atque quoad usque ipse voluerint a suis fidelibus ibi incessabiliter laudetur. Et quoniam in sacra scriptura continetur ut qui spiritales et firmati dono Dei existunt incipientes et ru-
l.10-des in omni karitate instruant et hanc excellentem omnes virtutes karitatem in monasterio Sancti Victoris martiris Massiliensis et in domno Durando abbate ipsius monaste-
l.11-rii et in ceteris fratribus inibi abitantibus per omnia quecumque voluimus reperimus, recompensare volentes et ipsi vicem tante beneficientiȩ ipsorum in nomine sancte et individue Trinitatis
l.12 donamus ipsi eodem domino et altari sancte virginis Marie sanctique Victoris martiris et altari sancti Petri apostolorum principis que sunt fundata in supradicto monasterio Massiliensi et domno Durando
l.13 abbati et abbatibus ejusdem loci futuris et congregacioni ipsius monasterii presenti et future ipsum altare et locum et monasterium de Kiriaco cum omnibus que nunc abet et in antea adqui-
l.14-sierit ad proprium alodem ut abeant et ad servitium omnipotentis Dei et ad bonum et profectum ipsius loci, videlicet de Kiriaco, eundem locum secundum regulam sancti Benedicti disponant et ordi-
l.15-nent omni tempore. Et si Deus in diebus nostris aut postea monasterium suprascriptum Kiriacum ita crescere donaverit ut abbati monasterii Massiliensis et fratribus ipsius loci et nobis bonum et
l.16 proficuum videatur abbatem mittere in monasterio Kiriaco dicto, tunc abbas monasterii Massiliensis secundum regulam sancti Benedicti in jamdicto monasterio abbatem mittat.
l.17 Signum Aldebertus. Facta karta donationis VII kalendas aprilii, anno ab incarnatione Domini nostri Jhesu Christi millesimo LXoIIo. Signum Petrus Airadi. Signum Guillelmus de Morers,
l.18 nos testes qui hanc kartam donationis rogati firmavimus. Aldebertus episcopus dictus Mimatensis ȩcclesiȩ, [croix]Austorgius[croix], nos qui hanc donationem animo volenti in omnibus modis quibus donari
l.19 et firmari donanda aliqua res potest supradicto monasterio Sancti Victoris Massiliensis et abitatoribus ejus secundum quod ipsi ad opus suum melius requirere et velle possunt ad proprium alodium
l.20 firmamus et testes firmare rogamus ea ratione ut hoc sit ad bonum et profectum jamdicti monasterii de Kiriaco. Quod si nos aut aliquis ex posteris nostris sive aliquis alius homo utriusque
l.21 sexus hanc donationem irrumpere voluerimus aut voluerit, nullo modo hoc ad effectum veniat sed omni tempore hec donatio firma stabilis et inconvulsa permaneat. Frater Dalmatius qui
l.22 hanc donationis kartam scripsit die et anno quo supra. Ricardus Guillelmus simili modo, sicut infrascriptum est, donavit et firmavit. Allebertus, filius Austorgi, et Guillelmus, frater ejus, et Giraldus
l.23 et Austorgus donaverunt et firmaverunt. Guillelmus, filius Ricardi, simul. Petronilla, uxor Austorgi, simul. Uxor Ricardi simul.

Citations: l. 2: Joh. 5, 17; l. 5-6: Math. 25, 34.

GUERARD (Benjamin), Cartulaire de l'abbaye Saint-Victor de Marseille, 2 vol., Paris, 1857, t. 2, p. 197-199, n° 833.

BELMON (Jérôme), Les débuts d'un prieuré victorin en Gévaudan : Le Monastier-Chirac (XIe-XIIe siècles), in Bibliothèque de l'Ecole des Chartes, 152 (1994), p. 5-90, p. 30-32, n° 1.