Otton III, roi, confirme l'immunité de l'église de Cambrai et lui accorde la monnaie et le tonlieu de Cambrai.

l.1 [chrisme] IN NOMINE SANCTAE ET INDIVIDUAE TRINITATIS, OTTO, DIVINA FAVENTE CLEMENTIA REX. CUM PETITIONIBUS SERVORUM DEI JUSTIS ET RATIONABILIBUS DIVINI CULTUS AMORE FAVEMUS, SUPERNA GRATIA NOS MUNIRI DIFFIDIMUS NEQUAQUAM. PROINDE NOVERIT INDUSTRIA OMNIUM FIDELIUM NOSTRORUM
l.2 tam praesentium quam et futurorum quia vir venerabilis Rothardus Camaracensis urbis episcopus obtulit obtutibus nostris immunitates beatae memoriae avi nostri Ottonis, et ejus aequivoci genitoris nostri imperatorum augustorum in quibus continebatur insertum,
l.3 qualiter praedicti imperatores augusti nominatam sedem quȩ est in honore sanctȩ Dei genitricis Mariȩ semperque virginis ob amorem Dei et tranquillitatem fratrum ibidem consistentium semper sub plenissima tuitione et immunitatis defensione habuissent. Pro firmitate
l.4 tamen rei postulavit nos praedictus episcopus Rothardus ut ejusdem regis auctoritatem amore et reverentia sanctȩ Dei genitricis Mariȩ nostra auctoritate confirmaremus, quod ita per interventum episcopi ipsius, aliorumque fidelium nostrorum Hildibaldi Vuormaciensis
l.5 ecclesiae venerabilis episcopi, et Notgeri Leodicensis ecclesiȩ honorandi praesulis adquievimus, et ita in omnibus concessimus, atque per hoc praeceptum nostrȩ auctoritatis roboravimus. Praecipientes ergo jubemus ut nullus judex publicus aut aliquis comes vel quislibet ex judiciaria
l.6 potestate in ecclesias aut loca vel agros seu reliquas possessiones ipsius ecclesiae quas moderno tempore in quibuslibet pagis vel torritoriis infra ditionem imperii nostri juste et legaliter memorata tenet vel possidet ecclesia vel ea quȩ deinceps catholicis viris eidem collatȩ fuerint
l.7 ecclesiae ad causas audiendas, aut freda vel mansiones, vel paratas faciendas, aut fidejussores tollendos aut homines ipsius ecclesiae tam ingenuos quam servos super terram ipsius commanentes nequaquam distringendos, vel ullas retributiones, aut inlicitas occasiones
l.8 requirendas nostris et futuris temporibus ingredi audeat, vel ea supramemorata sunt pȩnitus exigere presumat, sed liceat memorato praesuli suisque successoribus res praedictȩ ecclesiȩ cum cellulis et rebus vel hominibus sibi legaliter subjectis sub immuni-
l.9-tatis nostrȩ defensione quieto ordine possidere et nostro fideliter parere imperio atque pro stabilitate nostra vel totius imperii a Deo nobis collati vel conservandi unacum clero et populo sibi subjecto libere Dei misericordiam exoraret, et quicquid exinde fiscus noster exigere
l.10 poterat in luminaribus ipsius ecclesiȩ concinnanda perpetualiter concessimus ad habendum. Insuper nostra largitione concedimus praefato episcopo et successoribus ejus omne teloneum cum moneta civitatis suȩ Camaracensis eo videlicet tenore ut novem partes episcoporum
l.11 usibus deputentur, decima vero pars ad usus fratrum ejusdem congregationis perpetualiter in elemosinam nostram proficiat. Praeterea constituimus ne quis dux vel comes atque vicarius seu quislibet ex judiciaria
l.12 potestate nostram vel patrum nostrorum regum violare praesumat, quod si fecerit causis regalibus sit obnoxius et insuper solidis DC culpabilis judicetur, videlicet ut duȩ partes in archium ipsius ecclesiae
l.13 admittantur et tertia fiscus regalis noster recipiat, ut nullus tale quid audere deinceps praesumat. Quod ita et nos per hanc nostram auctoritatem confirmamus, ut sicut a beatȩ memoriȩ avo nostro
l.14 et genitore nostro praedictȩ ecclesiȩ collatum atque firmatum est ita deinceps inviolabiliter conservetur. Et ut haec nostra auctoritas a fidelibus sanctȩ Dei ecclesiae et nostris verius cerciusque credatur,
l.15 manu propria subter eam firmavimus, et anulo nostro jussimus insigniri.
l.16 SIGNUM DOMNI OTTONIS [monogramme] GLORIOSISSIMI REGIS.
l.17 HILDIBALDUS EPISCOPUS ET CANCELLARIUS VICE VUILLIGISI ARCHIEPISCOPI RECOGNOVI [sceau].
l.18 Data V kalendas junii, anno dominicae incarnationis DCCCCXCI, indictione IIII, anno autem tertii Ottonis regnantis octavo. Actum Novimago. Feliciter. Amen.

1

SICKEL (Th.), Die Urkunden Ottos II. Die Urkunden Ottos III., Hanovre, 1888-1893 (MGH Diplomata regum et imperatorum Germaniae, 2), DO III, n° 72.

COURTOIS (Michèle), Chartes originales antérieures à 1121 conservées dans le département du Nord, Mémoire de Maîtrise, Université de Nancy II, 1981, p. 53-54.