Louis le Pieux, empereur, confirme à l'abbaye de Saint-Denis l'abandon fait par ses prédécesseurs de tous les droits du fisc sur les revenus du marché de Saint-Denis.

l.1 [chrisme] IN NOMINE DOMINI DEI ET SALVATORIS NOSTRI JHESU CHRISTI, HLUDOVUICUS, DIVINA ORDINANTE PROVIDENTIA IMPERATOR AUGUSTUS. IMPERIALEM CELSITUDINEM DECET PRAEDECESSORUM SUORUM PIE FACTA NON SOLUM INVIOLABILITER CONSERVARE, SED ETIAM CENSURAE SUAE AUCTORITATE
l.2 alacriter confirmare, ut videlicet munus tot principum auctoritatibus ob amorem Dei conlatum vel confirmatum, ab his quibus adtributum est et firmius teneatur et securius possideatur. Idcirco notum sit omnibus fidelibus sanctae Dei ecclesiae et nostris tam praesentibus quam et futuris, quia vir venerabilis Hildoinus, abba ex monasterio Sancti Dionisii,
l.3 quod est constructum in territorio Parisiago, ubi ipse sanctus Dionisius et comites ejus corpore requiescunt, detulit obtutibus nostris praeceptum auctoritatis domni et genitoris nostri Caroli bonae memoriae piissimi augusti, in quo erat insertum eo quod ipse et avus noster Pippinus quondam rex seu etiam praedecessores eorum reges
l.4 videlicet Francorum praeceptis auctoritatum suarum praefato monasterio congregationique ibidem Deo famulanti concessissent omne theloneum de mercatu qui fit annuatim festivitate ejusdem sancti Dionisii in praefato territorio Parisiago ex omnibus negotiatoribus qui undique tam ex Saxonum gente quam et Frisionum vel aliarum quarumlibet
l.5 gentium quae de diversis provintiis et territoriis in eundem negotiandi gratia conveniunt mercatum necnon et ex omnibus carris et navibus et ceteris veiculis quibus vinum et mel et alia diversa conmertia illuc ad mercandum deportantur seu etiam et de cunctis aliis mercemoniis quae tunc temporis non solum in eodem mercatu et infra eandem Parisiorum urbem
l.6 seu etiam quae per villas et agros et cetera loca in circuitu illius mercatus posita negotiantur vel de omnibus undecumque jus fisci theloneum accipere poterat. Continebatur etiam in eadem auctoritate quod quidam temerario ausu eundem mercatum a potestate monasterii Sancti Dionisii subripuissent et rectores praefati monasterii
l.7 ipsum ad integrum coram Grimaldo majorum domus sibi legaliter evindicassent. Et quod Soanachildis et Gerfredus ejusdem civitatis quondam comes cupiditate ducti cunctis mercatoribus liberis videlicet et servis illuc mercandi gratia confluentibus singulis excepto alio theloneo quod exsolvebant quattuor denarios superaddidissent et multi hoc
l.8 censu multati ab eodem se mercatu retrahebant et permodicum theloneum de eodem mercatu ad partem monasterii Sancti Dionisii pro hac causa exigebatur et quod hunc superinpositum censum praefatus genitor noster censurae suae auctoritate resecasset vel abdicasset et secundum suam auctoritatem et confirmationem actenus ipsum
l.9 theloneum ad integrum pars monasterii Sancti Dionisii habuisset vel accepisset. Pro rei tamen firmitate postulavit nobis praedictus abba unacum congregatione ad regendum sibi conmissa ut morem paternum sequentes nostram etiam auctoritatem super hac re erga ipsum sanctum locum fieri censeremus. Quorum petitionibus
l.10 ob amorem Dei et venerationem sancti Dionisii patronis nostri nobis clementer aurem adcommodare libuit. Quapropter prȩcipimus atque jubemus ut sicut ab aliis regibus Francorum et avo nostro Pippino ipsum theloneum concessum vel confirmatum est et coram Grimaldo majorum domus ad partem ipsius monasterii evindicatum
l.11 et postea a praefato domno et genitore nostro Carolo imperatore abdicatis malorum hominum superadditis consuetudinibus firmius conlatum eidem monasterio extat. Ita deinceps nostris futurisque temporibus per hanc nostram auctoritatem inviolabiliter permaneat indultum, ita dumtaxat ut omne theloneum de eodem
l.12 mercatu qui fit annis singulis festivitate sancti Dionisii in praefato pago Parisiaco rectores vel congregatio praefati monasterii in usum suum vindicent absque alicujus inquietudine et injusta contrarietate, tam ex negotiatoribus Saxonicae et Frisionicae gentis quamque et ex aliis gentibus quae de diversis provintiis et territoriis illuc eo
l.13 tempore negotiandi conveniunt gratia necnon et de carris et navibus et ceteris veiculis quibus vinum et mel et alia pleraque conmertia illuc ad mercandum deportantur seu etiam et de cunctis aliis mercimoniis, quae sive in eodem mercatu sive infra Parisiorum urbem sive in quibuslibet villis locisque et agris in circuitu illius mercatus
l.14 circumjectum tunc temporis a negotiatoribus illuc convenientibus fiunt. De omnibus scilicet undecumque fiscus theloneum exigere potest, omne theloneum ad integrum per hanc nostram auctoritatem praefato ut dictum est conferimus monasterio ut in usus congregationis ibidem Deo famulantis, et luminaria ipsius ecclesiae
l.15 concinnanda in nostra elemosina perpetim cedat. Praecipimus etiam atque jubemus ut nullus fidelium nostrorum nec quilibet exactor judiciariae potestatis aliquam contrarietatem aut inquietudinem de eodem theloneo contra rectores ipsius monasterii ejusque congregationis ab hodierno die et tempore facere
l.16 aut generare praesumat nec illum censum qui [a] Soanachilde et Gerfredo comite superadditus et a domno et genitore nostro abdicatus est nec alium quemlibet censum negotiatoribus illuc convenientibus superaddere audeat, sed remoto totius inquietudinis inpedimento et temerariorum hominum ausu pars praedicti monasterii
l.17 per hanc nostram auctoritatem nostris et futuris temporibus in integrum in elemosina nostra praefatum theloneum accipiat. Hanc itaque auctoritatem ut firmior in Dei nomine per multa curricula annorum habeatur et a fidelibus sanctae Dei ecclesiae et nostris melius credatur et diligentius conservetur manu propria subter firmavimus,
l.18 et anuli nostri inpraessione signare jussimus. SIGNUM [monogramme] DOMNI HLUDOVUICI SERENISSIMI IMPERATORIS. [chrisme] HELISACHAR RECOGNOVI ET [ruche_notes_tironiennes] [sceau].
l.19 [chrisme] Data kalendis decembris, anno propitio Christo primo imperii domni Hludovuici serenissimi augusti, indictione VIII. Actum Aquisgrani palatio regio. In Dei nomine, feliciter. Amen.

Recueil des historiens des Gaules et de la France (Bouquet, RHF), Paris, 1737-1904, 24 vol. in folio, t. 6, p. 466-467, n° 16.

TARDIF (Jules), Monuments historiques - Paris, 1866, (Archives de l'Empire. Inventaires et documents), p. 77, n° 106.

LOT (F.), LAUER (Ph.), Diplomata Karolinorum. Recueil de reproductions en fac-similé des actes originaux des souverains carolingiens conservés dans les archives et bibliothèques de France, 10 vol., Paris, 1936-1949, t. 2/1, pl. 4 (fac-similé).