Paris, AN, S 434

<< < / > >>

Numéro2912

Fiabilité de l'actenon suspecté

Genrecharte

Date1115(fiabilité :texte)

LieuSoissons(lat :publice Suessionis)

DiocèseParis

RégionIle-de-France

Supportparchemin

Chirographienon

Sceau sceau pendant perdu

Etat de la traditionoriginal

Hauteur à gauche475   mm

Hauteur à droite486   mm

Largeur en haut365   mm

Largeur en bas364   mm

AuteurLambert, évêque  de  NOYON - TOURNAI

BénéficiaireChapitre cathédral  de  PARIS

Regeste

Lisiard, évêque de Noyon, notifie que Mathilde, dame de Chauny, avoué de Viry, renonce aux coutumes injustement imposées à cette villa de l'église cathédrale de Paris.

Texte

l.1 IN NOMINE SANCTȨ ET INDIVIDUȨ TRINITATIS.
l.2 Quoniam ea quȩ ad honorem Dei et pacis custodiam pertractantur nulla debent occasione rescindi, nulla perturbatione mutari, necessarium duximus quȩdam nostri temporis negocia
l.3 presenti scripto inserere, ut scripturȩ testimonio quasi quodam firmȩ defensionis clipeo veritas muniatur, et aut diuturnitate temporis, aut vitio subrepente oblivionis, a posterorum
l.4 memoria nullatenus elabatur. Ego igitur L. Dei Noviomensis episcopus, notum facio tam posteris quam presentibus, quia Parisienses canonici nostram adierint ȩcclesiam, graviter conquerentes de Mathildi
l.5 Cauniacensi domina et advocata de Viriaco eorum villa, rogantes etiam quatinus super injuriis quas rebus et hospitibus eorum inferebat ad justitiam vocaretur, et tam illi quam ipsis dies placitandi deno-
l.6-minaretur. Die igitur denominata juxta eorum petitionem, predicta Mathildis venit in capitulum nostrum supradictis canonicis responsura, et judicio ȩcclesiȩ nostrȩ quod ratio exigeret exequutura. Opposuerunt autem ei prefati canonici quia Viriacum eorum villam, de qua erat advocata, multis urgebat injuriis, super eorum hospites tallias faciendo, annonam tam vi quam precibus ab eis
l.8 exigendo, novas et indebitas consuetudines eis inponendo. Ostenderunt etiam cartam cyrographo signatam, in qua distincte et aperte jura, reditus et consuetudines ad advocationem
l.9 pertinentes continentur, quȩ quidem carta, sicut ipsa eadem testatur carta, antiquitus in ȩcclesia Sancti Quintini martiris publice fuit recitata, presente scilicet Herberto Vermandensi comite,
l.10 de cujus feodo erat advocatio illa, presente quoque Guascelino Cauniacensi domino, supradictȩ villȩ advocato, presente etiam Balduino Noviomensi episcopo, et aliis conpluribus episcopis, qui ibidem
l.11 convenerant. Prefatus autem comes Vermandensis et Guascelinus Cauniacensis cartam illam approbantes confirmaverunt, et supradicti episcopi omnes illos qui eam infringerent excommunica-
l.12-verunt. Predicta vero M., audita carta, audita excommunicatione, timens ne sententiam tantȩ portaret excommunicationis, accepto consilio, cartam illam tempore G. factam ut
l.13 diximus et confirmatam, coram clero et populo nostro ex parte sua confirmavit, promittens et asserens quia, juxta tenorem cartȩ, consuetudines advocationis et jura de cetero exigeret,
l.14 et in nullo cartam illam excederet aut violaret. De his autem quȩ ultra cartam usurpaverat, et ideo excommunicationem incurrerat, culpam suam publice dixit, et Bernero
l.15 Parisiensi decano rectum inde fecit, et ab ȩcclesia nostra veniam et absolutionem quȩsivit, et impetravit. Interfuerunt autem huic facto tam clerici quam laici, quorum nomina in testimonium
l.16 veritatis huic cartȩ inserere decrevimus. Affuerunt enim de ȩcclesia nostra clerici: Rorigo archidiaconus, Hagano precentor, Landricus succentor, Petrus Rufus, Odo et frater ejus, filii Goisberti, Bernerus,
l.17 Robertus de Cauniaco, Gislebertus, Goisfredus, Rogerus Milvus, presbyteri. Laici vero de civitate nostra: Hugo Peronensis, Helinandus frater archidiaconi, Robertus Malus Vicinus, Simon filius Rabodi, Adam
l.18 Goisberti filius, Lambertus filius Thetrici, Landricus prepositus, Robertus de Doviol, Robertus major, Robertus corduanarius, Radulfus Salatus. De Terota: Rogerus, filius episcopi, et mater ejus, et uxor ejus, et
l.19 uxoris nepta, Hugo Normannus. De Cauniaco: Martellus, Iterus castellanus, Manasses, Fulcreius, Galterus de Viriaco, Gascho, Gervinus, Robertus Crepatus, Hugo Tortus, Petrus Coisnun, Herbertus Pec-
l.20-cabilis, Balduinus de Ham, Pisellus de Plessiaco, Radulfus Sotus, Stephanus Rapina, Paganus Hapatarta, Ranuinus, Amisardus, Hilduinus. De Vendoilo: Hugo Malvesus, Petrus China,
l.21 Isembertus clericus. De Viriaco villa: Galterus major, Nivardus, Robertus, scabini, Euvrardus, Odo bolengarius, Thetricus, Robertus, Albertus, Doardus, Rainardus, Hugo, Arnulfus de Fonte, Guido,
l.22 Gunterus. Parisienses canonici: Bernerus decanus, Girbertus archidiaconus, Theobaldus, Drogo, Lisiardus. Laici Parisienses: Alardus, Leonoldus. Omnes inquam isti quorum prȩtitulata sunt nomina
l.23 supradicto interfuerunt negocio, prefata M. coram omnibus istis de preterita culpa absolutionem quȩrente, et cartam antiquitus firmatam confirmante, cujus scilicet cartȩ series subteriori pagina
l.24 demonstratur, ut ambiguitatis scandalum omnino removeatur. Notum volumus esse omnibus christianis conventionem quam habuit Gascelinus, advocatus de villa Sanctȩ Mariȩ quȩ dicitur Viriacus,
l.25 cum Odone decano et Rodulfo preposito et aliis canonicis Sanctȩ Mariȩ in festivitate omnium sanctorum, ante altare sancti Quintini martiris. Injustas enim et advocationi indebitas consuetudines,
l.26 quas sibi injuste vendicabat, annuente libenter Heriberto comite, filo Otonis, guerpivit; quȩ sunt scilicet caballi quos in hostilitatis expeditionem iturus, sive pro voluntate quodlibet acturus,
l.27 violenter accipiebat; et in agendis placitis et legibus unum suum tantum ministrum cum ministro Sanctȩ Mariȩ ut constitueret confirmavit, ita ut vademonium legis recipiat homo Sanctȩ Mariȩ, et
l.28 eo tenore ut nulla deprecatio sit facta nisi communi consilio amborum, id est hominis Sanctȩ Mariȩ et hominis Guascelini; et quod non amplius quam tres pastus in anno, et hos cum tali mensura ut
l.29 homines non sint oppressi. Insuper omnes injuriosas consuetudines quas sibi rapiebat guerpivit, nivi viam publicam et latronem et injustam mensuram. Pro salvimento, nisi de habitatis domibus,
l.30 nichil accipiet. Hominem Sanctȩ Mariȩ in nullo loco justitiabit nisi in Viriaco villa, et ibi sicut scabini judicabunt, et in castello Calniaco ab ullo homine Sanctȩ Mariȩ teloneum non exiget, et de nulla
l.31 re justitiam faciet. Et de foro ejusdem castri Calniaci, Sanctȩ Mariȩ XX solidos in festivitate sancti Remigii persolvantur. Hanc conventionem Herbertus comes confirmavit, presentibus episcopis qui sollempnitati
l.32 affuerunt, et eum excommunicantibus qui eam infregerit: Balduino Noviomensi episcopo, Elinando Laudunensi episcopo, Guidone Belvacensi episcopo, Leoberto Camberacensi episcopo, Adelardo Suessionensi episcopo.
l.33 Hujus conventionis testes affuerunt clerici: Effredus decanus Sancti Quintini, Vivianus prepositus, Rogerus cancellarius; laici: Rotbertus de Perona, Godefridus, Arnulfus, Albericus de Cociaco. Anno incarnationis Domini
l.34 Mo sexagesimo VII, regnante Philippo rege VIIo anno. Sciendum vero est quia novam cartam, in qua confirmatio veteris quam modo scripsimus cartȩ et actio supradicti continetur negotii, fieri dignum
l.35 censuimus et sigillo nostro corroboravimus, ut si quando aut de confirmatione cartȩ aut de supradicto negotio questio oriatur, auctoritate presentis scripti terminetur. Confirmata est autem hȩc
l.36 carta Suessionis, in presentia domni Cononis, legati, et archiepiscoporum et episcoporum, quorum nomina subtitulata sunt et signa, et coram quibusdam testibus quorum nomina subterscripsimus.
l.37 Cononis legati signum [croix]. S. Radulfi archiepiscopi Remensis [croix]. S. Lisiardi Suessionensis episcopi [croix]. S. Guillelmi Chatalaunensis episcopi [croix]. S. Noviomensis episcopi Lanberti [croix].
l.38 S. Parisiensis episcopi Galonis [croix]. Testes vero sunt isti: Rorigo archidiaconus, Clarembaldus Atrebatensis archidiaconus, Anselmus Cameracensis archidiaconus, magister Simon de Dorlent,
l.39 Drogo Atrebatensis decanus, Haimo Silvanectensis canonicus, Lisiardus et Rainaldus Parisienses canonici, Hugo Pipardus, Radulfus abbas Sancti Quintini Belvacensis,
l.40 Hugo et Robertus ejusdem ȩcclesiȩ canonici. Actum publice Suessionis, anno incarnationis Dominicȩ MoCoXVo, indictione VIII, epacta XXIII, concurrentibus III,
l.41 regnante rege Ludovico anno VIIIo, anno vero episcopatus Lamberti Io.
l.42 [sceau].

Bibliographie

GUERARD (Benjamin), Cartulaire de Notre-Dame de Paris, 4 vol., Paris, 1850, t. 1, p. 306-309, n° 3.

Responsable

M.-J. Gasse

Comment citer cette notice

Acte n°2912 dans Chartes originales antérieures à 1121 conservées en France , Cédric GIRAUD, Jean-Baptiste RENAULT et Benoît-Michel TOCK, éds., Nancy : Centre de Médiévistique Jean Schneider; éds électronique : Orléans : Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 2010. (Telma). En abrégé, citer : « Charte Artem/CMJS n°2912»[En ligne] http://www.cn-telma.fr/originaux/charte2912/. Date de mise à jour : 29/03/12.