Paris, BNF, lat. 9217 n° 65

<< < / > >>

Numéro1938

Fiabilité de l'actenon suspecté

Genrepancarte

Date1100(fiabilité :édition)

Lieunon identifié

DiocèseLimoges

RégionLimousin

Supportparchemin

Chirographienon

Sceau non scellé

Etat de la traditionoriginal

Hauteur à gauche680   mm

Largeur en bas550   mm

AuteurGui, vicomte  de  LIMOGES, et alii

BénéficiaireAbbaye  de  SAINT-PIERRE d'UZERCHE

Regeste

Pancarte de l'église de Saint-Viance donnée à l'abbaye d'Uzerche par Gui, vicomte de Limoges, et Geoffroi, son frère ; rappel de la fondation de l'église de Saint-Viance et des droits des juges de Pontell.

Fac-similé

Texte

l.1 Evangelicis et apostolicis preceptis instructi, fideles aliquoties presentia despiciunt atque ad aeterna festinare contendunt,
l.2 in tantum ut, pro caelesti patria, non solum res suas set aetiam corpora sua animasque tradiderint. Nec mirum si haec faciunt, qui a divinis
l.3 promissionibus ac beneficiis illiciuntur. Pollicetur namque Dominus, dicens cuidam juveni in Evangelio : Vade, vende omnia que habes et da
l.4 pauperibus, et habebis thesaurum in caelo, et veni sequere me. Denique comminatur idem Dominus thartarea supplicia his qui avariciae facibus
l.5 succensi, plus res suas quam seipsos amantes, nil in hoc seculo Christo tribuere volunt, nolentes quicquam dare illi qui eis cuncta largitur.
l.6 Ista perpendentes ego GUIDO vicecomes et frater meus Gauzfredus, quos Christus in hoc seculo potentes fecit, ex eisdem rebus quas ipse in hoc tempore
l.7 nobis habere concessit, aliquid illi tribuimus videlicet quandam aecclesiam in fundo Exandonense positam, in honore beatae Dei
l.8 genitricis dicatam et sancti confessoris Christi VINCENCIANI, pro animabus patris nostri ADEMARI vicecomitis et matris nostre SENEGUNDIS,
l.9 sive pro animabus nostris atque omnium parentum nostrorum, cum omnibus que ad ipsam aecclesiam pertinere videntur, hoc est villam
l.10 ubi ipsa aecclesia sedet, et ortos et condaminas et prata et aquas et vineas et silvas et molendinos et servos et ancillas et conlibertos et conlibertas qui
l.11 de eadem aecclesia sunt, terras quoque alias que ad ipsam aecclesiam pertinent, scilicet villam de Pontilio et omnia que ad ipsam villam pertinent,
l.12 et in alio loco unum mansum qui vocatur A La Cumba ubi visus est manere, et in alio loco unum mansum qui vocatur A Lla Clida,
l.13 et ultra aquam unum mansum ubi Co[nstanti]nus visus est manere.
l.14 Haec omnia damus Deo et sancto PETRO ad Usercham et monachis ibidem Deo servientibus, ut habeant et possideant et presentes et sequuturi usque in aeternum, nullo contradicente.
l.15 Signum Guidonis vicecomitis, et Gauzfredi fratris ejus, qui hoc donum fecerunt. Signum Ademari fratris eorum. Signum Bertrandi fratris eorum. Signum Ademari de Leron. Signum Petri de Donzenac.
l.16 Signum Geraldi de Strata. Signum Benedicti de Rua.
l.17 Hujus aecclesie fiscales erant Gauzcelmus de Petra Buferia et Geraldus, frater ejus, qui medietatem ipsius ecclesie et rerum supradictarum de vicecomite habebant, et ipsos absolvit vicecomes, ut darent
l.18 Deo et sancto Petro et monachis Usercensis cenobii ; et dederunt pro salute animarum suarum et pro anima patris sui Petri, videntibus et audientibus his : Hugone de Brocia, Petro clerico de Donzenac,
l.19 a quo acceperunt ducentos solidos pro hac causa, Bernardo Marches, Geraldo Fardet, Johanne de Calmeilz, et aliis plurimis. Deinde absolverunt eos qui fiscales erant eorum, ut darent
l.20 sancto Petro et supradictis monachis ea que in ipsa ecclesia habebant. Ex quibus Boso de Carrerias et Doctrandus, nepos ejus, dederunt quartam partem decimarum frumenti et sigilis, et acceperunt a Petro abbate
l.21 unum mansum qui vocatur A Campaniac quem habebant monachi supradicti loci pignus pro quinquagenta solidis de Arberto, patre Bosonis de Carreiras, quem sepelierunt, et alios decem solidos accepit ipse Boso,
l.22 et matrem Ductrandi sepelierunt ipsi monachi ab eodem dono. Auctores hujus doni sunt Rotbertus monachus et Rotgerius de Ribeira.
l.23 De alia medietate ita est : Guido de Turres qui fiscalis erat similiter absolutus a vicecomite predicto dedit sancto Petro, ipse et uxor ejus AGNES et filii ejus Guido et Geraldus,
l.24 et absolvit fiscales suos ut darent, accipiens a Petro abbate et a monachis centum viginti solidos videntibus et audientibus Petro de Ribeira, et Bernardo de Montilio.
l.25 Geraldus Travers qui medietatem [...10...] habebat, promisit atque convenit Petro abbati ut daret sancto Petro, et acciperet ab ipso abbate quadragentos solidos, et mitteret Bernardum
l.26 filium suum in monasterio monachum, quod implere cupiens non potuit, quia occisus est. Post ejus mortem uxor ejus FIDES et filii ejus GUIDO et Bernardus requisierunt convenientiam
l.27 quam pater eorum habuerat cum abbate Petro et monachis, et compleverunt omnia sicut pater eorum facere disposuerat, et acceperunt CCCC solidos [et] Bernardus factus est monachus,
l.28 et dederunt sancto PETRO sicut GERALDUS pater eorum dare decreverat dum adviveret, et viderunt et audierunt Geraldus Malafaida, et Ugo de Varez presbiter, et Guido de Porcaria,
l.29 et Petrus de Momo presbiter, et Benedictus de Rua.
l.30 Et dum haec fierent GUIDO Travers parvulus erat, et crevit, milesque effectus, cupiditate raptus, irrupit placitum quod fecerat ipse et mater ejus [.....] sui cum abbate et monachis, et tulit
l.31 aecclesiam, et postea fecit placitum cum monachis, et accipiens caballum ab eis, reddidit que abstulerat, et absolvit fiscales suos ut darent sancto PETRO. Hoc viderunt et audierunt
l.32 PETRUS abbas, et Constantinus abbas, et Bernardus Travers monachus frater Guidonis, et Geraldus Malafaida, et HUGO de Varez, et Petrus presbiter sancti Vincenciani.
l.33 Similiter PETRUS de Ribeira hoc quod requirebat in ipsa aecclesia dedit DEO et sancto PETRO in die sancto Ascensionis, vidente congregacione ejusdem loci, et accepit a Petro abbate
l.34 et a monachis XV solidos. Rotbertus monachus loquutus est, usque huc sic factum est ; sed postea conversus in malum, negavit suprafactum donum, et venerunt dominus Geraldus abbas et alii seniores contra eum
l.35 ad bellum faciendum. Ille autem, ut vidit hoc, expavit et reliquit bellum, et affirmavit sicut supra et melius donum, per totum seculum. Testes sunt Geraldus de Leron, Archambaldus de Buciacho, Petrus de Catmare, Geraldus Willelmus monachus, Stephanus prepositus Usiarce, Rotbertus monachus.
l.36 Udulgardis uxor BOSONIS Dentis, cujus hereditas erat medietas istius aecclesie, dedit illam sancto PETRO et monachis, ipsa et BOSO maritus ejus, et acceperunt a Petro abbate et monachis
l.37 CLXXX solidos. Viderunt et audierunt Rotbertus monachus, et Rotbertus de Vallada, Bernardus de Sancta Maria, Aldebertus de [...?...]nac.
l.38 Post hȩc autem Ebrardus de Teillol fecit donum atque gurpicionem sancto Petro et domno Geraldo abbati ac monachis ejusdem loci eorumque successoribus, de hoc [quod] requirebat in ipsa ȩcclesia Sancti Vincentiani in fisco
l.39 presbiterali, et suscepit donum sive gurpitionem Stephanus de Corber monachus, cum uno ganto Bernardi Caneti ad monasterium de Arnac. Hoc audierunt et viderunt Ebolus vicecomes, Petrus de Ribeira, Bernardus Canetus.
l.40 GERALDUS Malafaida pergens Jerusalem ad sepulcrum Domini, orationis gratia, fecit gurpicionem Deo ac sanctȩ Mariȩ et sancto Petro atque sancto Vincentiano, de malatolta quam miserat in terra sancti
l.41 Vincentiani, ut a modo nichil in illam querat nisi quantum pater suus jure habuerat. Simili modo fecit postea Girbertus Malafaida frater suus, et accepit societatem loci Userce-
l.42-ni, promisitque fidelitatem domino abbati Geraldo et fratribus sub ejus tuicione degentibus. Devovit etiam ibi se sepeliri, ac frumentum quod habebat, in ȩcclesia Sancti Vincentiani post mor-
l.43-tem suam collaturum, sicut et frater ejus Geraldus antea fecerat. Ad presens vero tres sextarios omni anno concessit. Auctores hujus rei dominus Geraldus abba, Willelmus monachus, Ge-
l.44-raldus Constanti monachus, Geraldus Dauren monachus, Geraldus de Monteillz presbiter, Ebolus Fardet, et Petrus frater ejus.
l.45 Item Ramnulfus Malafaida canonicus Sancti M[artini] Brivensis, frater ipsorum, pro sua suorumque parentum salute sollicitus, prestitit Deo sanctoque P[etr]o cenobii Usercensis, medietatem
l.46 fevi presbiteralis sepultureque popularis [ec]clesiȩ Sancti Vincentiani confessoris, ut ei dimiserat successio parentalis, quatinus ibidem aliquanti monachi valerent com-
l.47-manere, qui Deo regulariter sufficerent deservire. Postea vero Geraldus Malafaida Girbertusque fratres ipsius Ramnulfi contulerunt hoc idem
l.48 decimamque leguminum ad victum fratrum, ac nemus ad ȩdificandam ȩcclesiam et ejus officina strenue, per omne tempus congrue. Post hȩc venerunt una in eadem ecclesia,
l.49 et perhibuerunt hȩc omnia Deo et sanctȩ Mariȩ sanctoque Vincentiano, coram domino Gauzberto abbate, fratre suo, Stephano preposito, Willelmo Aimirici, Rotgerio Ebrardi, Widone Gauzbert monachis, et aliis
l.50 multis astantibus, scilicet Constantino ejusdem ȩcclesiȩ presbitero, Gauzfredo presbitero, Petro della Vallada, Aimirico de Teillos.
l.51 Sciant presentes et futuri quod judices del Pontell [......]s et fratres ejus debent habere jutziam del Pontell de abbate Usercensi [in] uno quoque manso IIII denarios et in bordaria IIos in toto alodo sancti Petri [et sancti] Vincentiani, et pro hoc debet achaptamentum abbati
l.52 V solidos dare, et homines ejus esse et fiducias facere et quociens abbas Sancti Vincentiani advenerit ligna, fenum, stipulam et pabula procurare, et domum munimento ligno claudere. Hȩc vero terra est sancti Petri in dominio nil in ea quisque habet.
l.53 Hoc ergo [ita] fuit definitum ad Sancti Vincentiani, presente domino
l.54 Gauzberto [abbas] presentibus is testibus : Stephano preposito, Willelmo Aimerici, Widone Gauzberti, Constantino Momo presbitero, Gauzfredo presbitero, Petro Vallada, Aimirico Tellos.
l.55 Donum fecit Bernardus Deo et Sancto Petro Usercensis cenobii et monachis ipsius loci, pro anima sua et pro anima Bosonis patris sui de quodam
l.56 alodo suo, scilicet de ecclesia Sancti Vincentiani et de omnibus que ad ipsam ecclesiam pertinent. Testes hujus rei ipse Bernardus comes qui donum fecit,
l.57 Petrus de Donzenac qui abbas fuit ipsius loci, et hoc donum suscepit.
l.58 Petrus quoque de Scotor, similiter donum fecit sancto Petro et monachis cenobii Usercensis, de ipsa ȩcclesia quam supra diximus.
l.59 Petrus de Donzenac audivit et donum suscepit.
l.60 Opere precium est hominum memoriis inserere quod ecclesia Sancti Vincentiani, que est juxta fluvium Visere sita, jussu domni Rustici, Lemovicensis episcopi,
l.61 a Saviniano presbitero constructa ita ut esset sine archidiacono ac archipresbitero, et sinodo ac partida fuit constituta, et in abbatis Usercensis
l.62 dicione posita, ut, unde ipse preceperit, accipiat oleum et crisma, et cum presbiter ex hoc seculo excesserit, ipse eligat atque ad Lemovicensem episcopum ducat,
l.63 et quando voluerit clericos ejusdem ecclesie ab episcopo sibi ordinari faciat. Memoratam vero ȩcclesiam cum omnibus possessionibus, quolibet modo ad eandem pertinentibus, predictus episcopus monachis concessit.

Notes

1

Bibliographie

CHAMPOLLION-FIGEAC (J.-J.), Documents historiques inédits tirés des collections de la bilbiothèque royale (puis nationale) et des archives ou des bibliothèques des départements, 5 vol., Paris, 1841-1874, t. 3, p. 433-439, n° 16.

CHAMPEVAL (J.-B.), Cartulaire de l'abbaye d'Uzerche, Paris, 1901, p. 90-97, n° 52.

Responsable

M.-J. Gasse

Comment citer cette notice

Acte n°1938 dans Chartes originales antérieures à 1121 conservées en France , Cédric GIRAUD, Jean-Baptiste RENAULT et Benoît-Michel TOCK, éds., Nancy : Centre de Médiévistique Jean Schneider; éds électronique : Orléans : Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 2010. (Telma). En abrégé, citer : « Charte Artem/CMJS n°1938»[En ligne] http://www.cn-telma.fr/originaux/charte1938/. Date de mise à jour : 29/03/12.