Richard II, duc de Normandie, confirme des possessions de l'abbaye de Saint-Wandrille.

l.1 [NUTU DEI NORMANNOR]UM COMES, RICHARDUS, PACEM, PROSPERITATEM [IN DEO HȨC] JUSTE LEGEN-
l.2-TIBUS VEL LEGENDO ACCIPIENTIBUS. Divina dispositione nichil est aliud fide renatos co[nv]ersari in terris et in spe cȩlesti-
l.3-um rebus ditari terrenis, nisi caritatis ardore ȩterna lucrari temporalibus et bonos imitando bonis insudare operibus. Quorum vitas imi-
l.4-tari quisquis pigritatur sua judicabitur et speciali neglegentia, nec per ignorantiae nomen ejus exc[usa]bitur culpa, quandoquidem
l.5 non solum viri unius temporis inter se sui alternant cogitationes et facta, verum etiam quibuslibet divi[ne pro]videntiȩ donis non latent
l.6 posteros primorum mores et opera. Personȩ enim et studia ad invicem inter noscuntur visu vel vocis ministerio, ab invicem vero spatio vel intervallo
l.7 distantium auditu tantum et rerum inditio. His itaque notionis generibus multis veterum vel novorum ante cognitis, horum ȩmulator fieri
l.8 satagens, saltem in minimis, ad promerendam quamcumque manssionem in domo patris familias, auxi ex meo quamlibet ex parvo nonnullas
l.9 sanctae matris ȩcclesiȩ parroechias. Quarum unam in Normannica provintia, primo a sancto Vuandregisilo in honore al[m]i Petri, apostolorum principis, simulque
l.10 doctoris gentium Pauli constructam, deinde ab ejus successoribus in ipsius precipui confessoris nomine nomen abbatiȩ sortitam ; quibus bonis
l.11 a patre meo vel antiquioribus donatam invenerim mixtim retexam, quibus ego ipse auxerim separatim expediam. Haec namque sunt nomina
l.12 villarum ibi per eos pertinentium : [Fo]nta[ne]lla, ubi constructum esse videtur illud monasterium, quod pristino nomine sic [est] dictum, cum viculis ad ipsam
l.13 respicientibus, videlicet Gotvilla, Resentio, Caldebec, Ansgotmolins, Luvetoth dimidius, Bettevilla, Guttavilla
l.14 medietas, et in Scrutavilla duos ospites, atque in Cliponvilla similiter duos. Excipiuntur itaque quam plurima, quae per eos inibi consec-
l.15-rata fue[re benefic]ia in villis et nemoribus, aquis, multisque possessionibus quorum multa sublapsa temporum antiquitas tegit, et plura
l.16 [detecta iniquitas rectitudini contra]dicit. Super haec igitur ex meis haec ibi addidi facultatibus : Liberi[acu]m cum ecclesia et omnibus suis apendi-
l.17-[tiis, ecclesiam ejus et terram uniu]s carrucȩ sufficientem cum ecclesia Maisnilpatric, ecclesiam Argentonii cum pel[lis vi]delicet Seicfredȩ vill[a,
l.18 Corlandi, Maitvoitville, Sarcels] et terram unius carrucȩ sufficientem, in Crispavilla terram Manninc, et [terra]m Bruninc cum IIIIor alodariis,
l.19 [in Waldrevilla terram Rodulfi] et Engelranni cum uno molendino, in Cantolupo quandam particulam saltus et in Bertericvilla terram Rainard[i : in] quibus nichil amplius quam
l.20 [novem hospites et dimidius unoque cottarii] inveniuntur ; in Bertericmont, terram Dodini cum ecclesia, in Vuarelvuast ter[ra]m Dodelini, et in Hototh terram
l.21 [ejusdem cum ecclesia ; in pago Baiocassi]ni terram quam vulgo dicitur Calmuceon, quam dedit Odo eidem loco cum ecclesia de Ca[lv]omonte, me autorizante ; et in
l.22 [eodem pago in villa que dicitur Basler] IIIIor, quos dedit Gedefridus supradicto loco ; et insuper decimam totius [t]elonii quod Rotamagi accipitur. Simi-
l.23-[liter illam decimam vicecomitatus et th]eloni concessi huic loco quod ex Arches accidit michi, et in suburbio s[upra]dictȩ urbis, Sancti Laurentii ecclesiam
l.24 [cum hospitibus et terra ad eandem ecc]lesiam pertinente, cum omnibus consuetudinibus quas ipsa persolvit ; et in eadem u[r]be domum unam ; tria arpenta
l.25 [pratorum in Chevillaco ; villam unam inibi con]cessi totam, excepto tertiam partem quam tenent alodarii, cujus vocabulum [E]scetoth, cum omnibus suis apenditiis.
l.26 [Item terram in Langomarra unius] carrucȩ sufficientem, cum quadam portiucunla silvȩ, in Ivetoht centum acros terrȩ. [Hec ergo ad comparationem bona facientium nulla], ad edificationem male vive[nti]um aliqua, ad obviandum meorum multitudini scelerum pauca, ad michi sub-
l.27-[veniendum meorum multitudine par]va. Sed ea hic scribendi extitit causa : eodem tempore abbas ejusdem loci Gerardus apud me studuit meritis
l.28 [optinere et precibus ut confirma]rem autoritate nominis mei quȩ ad predictum locum dicaveram vel antecessores mei ceteri. Cujus petitioni, quoniam
l.29 [alieni avidos inconveniens, sponta]neo cessi affectu in futurum precavens, et non solum tunc verbis sed etiam his adhuc litteris autorizo
l.30 [quibus nisi absentibus presens presentialiter innotesco. Quin etiam, ut cepta b]reviter prosequar, hȩc elementa ideo per me [di]sponuntur universis, non tantum presentibus
l.31 [sed adhuc in mundo futuris, quatinus violentis in testimonium], mansuetis vero sint in exemplum.
l.32 [...?...]. Signum [croix] Mathildis. [Signum [croix]] Rotberti filii comitis [...?... Hugonis episcopi
l.33 ...?...] regnante Rotberto [rege an..?...].

1

LOT (F.), Etudes critiques sur l'abbaye de Saint-Wandrille, Paris, 1913 (Bibliothèque de l'Ecole des Hautes Etudes, 204), p. 45-49, n° 11.

FAUROUX (Marie), Recueil des actes des ducs de Normandie de 911 à 1066, Mémoires de la Société des Antiquaires de Normandie, t. 36(1961), p. 165-168, n° 52.