Geoffroi, fils d'Hugues de Saint-Maixent, donne à l'abbaye de Saint-Maixent l'église de Saint-Gaudence de Fouras avec de nombreux domaines, à la condition d'y édifier un monastère pour huit religieux.

l.1 IN NOMINE DOMINI NOSTRI JHESU CHRISTI. Ego Woffredus filius Ugonis, cupiens devitare pȩnas inferni et particeps fore sempiternȩ glorie paradisi,
l.2 pro remedio animȩ meȩ omniumque parentum meorum, vel fidelium defunctorum dono Deo et sancto MAXENTIO ipsiusque ȩcclesiȩ servitoribus ȩcclesiam sancti
l.3 GAUDENTII, quȩ est in Alnisio juxta castrum Currasium, cum terra quȩ est a castello usque ad silvam, et a silva usque ad mare terram arabilem, et ab ȩcclesia inter
l.4 duas vias usque ad castrum, et terram hominis Costet, et censum de salinis Robelini, et a salinis totam terram usque ad mare. Si silva supradicta
l.5 deserta ab arboribus fuerit, sit terra sancti MAXENTII. Terram Rainmundi de Botavilla quȩ est subtus ecclesia, cum terra Peitrin, et Otgerii, et orto
l.6 Arneis, cum silvula concedo. De piscatura ponte Naau medietatem meae medietatis, hoc est quarta anguilla, do eis, et censum de
l.7 molendino Marsilie. De salina Robelini inferius usque ad Aguillam, si salina aut molendinum factum fuerit, consuetudo sit monachorum.
l.8 Si ipsi monachi in eadem terra molendinum, aut salinam facere voluerint faciant sicut domini. Hoc supradictum donum aliquanto tempore
l.9 per miseram habere Benedicto et Warino monacho antequam darem sancto MAXENTIO. Nunc vero prȩdictam ecclesiam et cetera quȩ subscribuntur,
l.10 Deum et sanctum MAXENTIUM et servitores ȩcclesiȩ ejusdem cum omni libertate habere concedo. Terrȩ autem de Altantia et de Lironis, partem
l.11 michi divino nutu concessam, durarum scilicet medietatem insularum, et bessam qua Vindocimenses monachi supradictas insulas
l.12 circuire inceperunt, immutabiliter dono: hac in hoc dono conventione habita ut monachi Sancti Maxentii inceptam bessam usque ad
l.13 Sensmurum perficiant, et ipsius bessȩ piscaturam omnem optineant. Pecoribus quoque sive aliis bestiis monachorum quibuslibet, seu famulorum sine
l.14 aliqua consuetudine omni tempore pasturam habere concedo. Aedificia vero domorum quȩ monachi sunt facturi in supradictis
l.15 insulis et circa monasterium, non prȩpositus non quȩlibet persona, violare aut judicare prȩsumat, nisi forte monachus vel alius jussi-
l.16-one ejus. Hanc itaque donationem ego W., et uxor mea Osiria et filius meus primogenitus Ugo ceterisque filiis meis et filiabus id annuentibus,
l.17 confirmo et corroboro, conventione tali ut ad sanctum GAUDENTIUM monasterium ȩdificent quod equiperari possit monasterio sancti Aniani,
l.18 cum monachorum officinis; et hoc constructum sit monasterium a festivitate sancti Michaelis usque ad quinque annos, aut per illos respectus
l.19 quos ego monachis dedero. Quod si interea memori contigerit, uxori meȩ et filio meo meum honorem illum possessuro hȩc eadem conventio
l.20 servetur, et monasterio constructo, ibidem regulariter septem monachi, octavo priore Deo serviant, abbate Sancti MAXENTII omni tempore
l.21 illius loci dominatore, et priorem vel alios monachos secundum regulam sancti Benedicti juxta possibilitatem loci justȩ disponente. Rursus
l.22 hoc convenio et promitto ut pro injuriis vel aliis forisfactis quȩ michi abbas vel monachi Sancti Maxentii fortassis quandoque facient, de hoc
l.23 loco, vel de omnibus rebus ad eundem pertinentibus non accipiam aliquam vindictam, neque subtraham servitoribus loci beneficium meum. Si in his partibus
l.24 me vel uxorem meam, seu heredem meum, hujus honoris possessorem contigerit mori expeto ut hic si voluero, monachi et abbas Sancti Maxentii me honorifice sepeliant,
l.25 vel hinc si petIero deferant ad sanctum Maxentium sine prȩcio, nisi aliquid spontanea voluntate dedero. Si vero comes Pictaviensis, vel
l.26 suorum aliquis injuriam aut pressuram aliquam ipsius loci habitatoribus monachis vel insolitam consuetudinem inferre voluerit, prȩter id dominium quod
l.27 me superstite ibi habet, hoc divino jure ei prohibeatur, et ex mea parte et meorum pȩnitus ei sit prohibitum. Et iterum, si uxor vel heredum meorum
l.28 aliquis monachos molestare aut elemosinam meam voluerit prorsus adnullare, comitis judicio jussione mea subjaceant, et ut ei placuerit, ad ȩquitatis tramitem,
l.29 quod injuste contra monachos egerint, reducat. S. Gauffridi, filii Hugonis, qui [croix] hoc donum dedit. S. Hugonis, filii ejusdem Gofredi [croix], qui idem confirmavit.
l.30 Si quis vero supradictam sententiam ac donationem, quod absit violenter anullare voluerit, ex actoritate Dei omnipotentis et bea-
l.31-tissime Mariȩ matris ejus et beatissimi Petri apostolorum principis ac gloriosi confessoris adjutorix MAXENTII sanctorumque martyrum
l.32 Gaudentii adque Eutropii omniumque sanctorum quicumque in libro vitȩ scripti sunt excommunicetur et anathematizetur et a liminibus sanctȩ Dei
l.33 ȩcclesiȩ sequestretur, et cum Dathan et Abiran qui vivi sunt a terra absorti, cum Faraone et Juda traditore Domini inreccuperabiliter,
l.34 nisi resipuerit, in profundo inferni inextinguibili igne comburatur, atque reproborum sententiam judiciariam in die judicii
l.35 dicturi Creatoris patiatur: Ite maledicti in ignem ȩternum. Amen. Fiat. Fiat.
l.36 S. Rainaldi Grospan prioris. S. Willelmi Gratun. S. Fortonis. S. Huncberti cantoris. S. Warini. S. Petri conventus cellerarii. S. Johannis. S. Giraldi diaconi, qui dictavit hanc cartam. S. Ingonis.
l.37 S. Ademari subscriptoris hujus donationis. S. Petri pueri. S. Ademari pueri. S. Joscelmi pueri monachi. S. ceterorum monachorum confratrum nostrorum.
l.38 Huic donationi testes extiterunt et manu propria confirmaverunt: Wuitbertus archipresbiter, Arbertus presbiter, Rainaldus David presbiter, Willelmus olim presbiter, Hugo Joscelmus miles, Rufinus miles, Ramnulfus Warins, Hugo Arainuns,
l.39 Aimericus Maintrole miles, Petrus Daalge, Ramnulfus Engelgers, Brunetus Maufet, Josbertus Ferier, Josbertus Joscelins, Johannes Vendarius, Tetbaudus comes, Bernardus Serviens, Hugo Boillete, Stephanus Bastart.
l.40 Data VI kalendas marcii, in capitulo sancti MAXENTII, domno Ansegiso abbate eundem capitulum tenente monasteriique regimen solerter gubernante,
l.41 Isemberto vero Pictavensis sedis curam habente, anno ab incarnatione Domini millesimo LXXXmo octogesimo, regnantibus Philippo rege in Francia,
l.42 Woffredo duce in Aquitania.