[1]

Confirmatio quarumdam conventionum inter regem Philippum et abbatem et conventum de Becco Helluini.

Ludovicus Dei gratia Francorum et Navarre rex. Notum facimus universis tam presentibus quam futuris quod nos litteras dilectorum nostrorum Gaufridi, Dei gratia episcopi Ebroicensis et magistri Gaufridi de Plesseiaco, cancellarii Turonensis, summi pontificis notarii, ac religiosorum virorum et honestorum abbatis et conventus monasterii Beate Marie de Becco Helluini, Ordinis Sancti Benedicti, Rothomagensis dyocesis, recepimus et habuimus, tenores qui sequntur continentes :

Universis presentes litteris inspecturis Gaufridus miseracione divina Ebroicensis episcopus et Gaufridus de Plesseiaco, cancellarius Turonensis, d. pape notarius, salutem in eo qui est omnium vera salus. Noverit universitas vestra [fol. 83] nos litteras sanctissimi patris ac d.n.d. Clementis, divina providencia sacrosancte romane ac universalis ecclesie summi pontificis, vera bulla plumbea cum filo canapis integro bullatas, non cancellatas, non abolitas, nec in aliqua parte sui viciatas cum qua decuit reverentia formam que sequitur continentes :

Clemens episcopus servus servorum Dei venerabili fratri Gaufrido, episcopo Ebroicensi, ac dilecto filio magistro Gaufrido de Plexeio, cancellario ecclesie Turonensis, notario nostro, salutem et apostolicam benedictionem. Carissimus in Christo filius noster Ph. rex Francorum illustris nobis humiliter supplicavit ut, cum ipse cum dilectis filiis abbate et conventu monasterio de Becco Helluini, Ordinis Sancti Benedicti, Rothomagensis dycesis, pro maneriis de Longolio et de Laencuria dicte dyocesis ac decimis, juribus, patronatum, pratis, nemoribus, piscariis, serviciis, libertatibus, juribus, juridicionibus, et quibuscumque pertinentiis ipsorum maneriorum ad monasterium predictum spectantibus, aliquas possessiones equivalentes in temporalibus eidem monasterio utiliores ad ipsum regem pertinentes permutare affectet prefatis abbati et conventui faciendi permutationem hujusmodi licenciam concedere dignaremur. Quia vero, quantum cum Deo possumus et honeste tenemur ex officio nostro ecclesiarum et monasteriorum omnium utilitatibus providere, dictique regis in hac parte votis, intendimus favorem benivolum impertiri, ejus supplicationibus inclinati discretioni vestre, de qua plenam in Domino fiduciam obtinemus, per apostolica scripta mandamus quatenus prefatis abbati et conventui si id ejusdem monasterii utilitati expedire videritis super quo vestras intendamus consciencias onerare auctoritate nostra prefatam licenciam concedatis, juramento de non alienandis seu permutandis bonis et possessionibus dicti monasterii ab eodem abbate prestito non obstante, proviso ut quod pro ipsius monasterii in hac parte utilitate conceditur, in ejus detrimentum nullatenus convertatur. Datum Vienne VI. Id. aprilis, pontificatus nostri anno septimo.

Quibus litteris sic receptis a nobis et diligenter inspectis ex parte religiosorum et honestorum virorum abbatis et conventus monasterii Beate Marie de Becco Helluini, Ordinis sancti Benedicti, Rothomagensis dyocesis, predictorum nobis extitit sepius intimatum quod inter excellentissimum principem ac d.d. Ph. Dei gratia regem Francorum illustrem et ipsos religiosos de permutatione manerii ipsorum religiosorum quod vulgariter manerium de Laencuria noncupatur, in dicta Rothomagensi dyocesi situati una cum decimis, etc. ad ipsos religiosos et eorum monasterium spectantibus, cum dicto d. rege facienda, pro redditibus et possessionibus equivalentibus diucius tractatum fuerat, quodque inter ipsos religiosos super dicta permutatione facienda sepius tractatus habitus fuerat diligens et sollempnis, qui est in talibus de jure requirendus et quod finaliter, quantum in se erat, convenerant ut sequitur :

Si Sedis Apostolice auctoritas licencia interveniret et assensus, videlicet quod dicti religiosi debent tradere et ex causa permutationis seu excambii dicto d. regi pro se et ejus heredibus perpetuo assignare manerium suum de Laencuria sicut protenditur in logum et latum, una cum 60 acris terre arabilis, 30 arpentis nemoris sine tonsura, 70 minis grani in decima de la Roce, 40 minis grani in decima de Boucencourt, 12 minis grani in decimis de Pommereuz, 40 minis grani in decima de Flavencourt, 6 minis bladi in grangia d. de Flavencourt, 2 minis bladi et avene in grangia domine Eustachie, 12 minis avene et dimidia mina bladi in censibus seu redditibus, 3 modiis grani in decimis et campartis, 40 s.par. in censibus peccuniariis, 12 caponibus et 5 gallinis, 30 ovis, 6 s. in corveiis et quibuscumque pertinentibus, manerii supradicti ad ipsos religiosos pertinentibus, seu pertinere debentibus quoquomodo, que omnia supradicta appreciata seu estimata fuerant valere singulis annis, estimacione legitima, 125 l.tur. annui redditus, tenenda, habenda ac etiam jure hereditario possidenda a dicto d. rege et ejus heredibus ac quibuscumque aliis ab ipso causam qualitercumque habituris libere, pacifice et quiete absque reclamacione et impedimento ex parte dictorum religiosorum aut successorum suorum de cetero qualitercumque faciendo, et predicta omnia tenebuntur idem religiosi et ejus successores dicto d. regi et ejus heredibus ac quibuscumque ab ipso causam [83 v^o] habituris garantizare et deffendere contra omnes aut alibi excambiare valore ad valorem secundum consuetudinem patrie in talibus consuetam.

Dictus vero rex ex causa permutacionis seu excambii et in veram et legitimam recompensacionem premissorum tradere et in perpetuum dimittere tenebitur religiosis memoratis et eorum successoribus in puram, liberam, quietam et perpetuam elemosinam omnia que sequntur, videlicet :

In parrochiis de Quercu et de Mesnillo Symonis, Lexoviensis dyocesis, in redditibus peccuniariis 19 l. 7 s. 6 d., et 6 d.tur., solvendos de cetero eisdem religiosis et suis successoribus, terminis consuetis, per homines seu tenentes terras seu possessiones pro quibus retroactis temporibus dicto d. regi consueverunt persolvi una cum 159 caponibus appreciatis valere 106 s.tur., 1600 ovorum appreciatis valere 16 s.tur., 13 s. 4 d.tur. solvendos cum ovis supradictis, 40 ferris equorum videlicet 20 cum octo clavis et 20 cum sex clavis, appreciatis valere 13 s. 4 d.tur., omnibus terris arabilibus et non arabilibus in dicta parrochia de Quercu situatis, que ad ipsum d. regem pertinebant, appreciatis valere 42 l.tur., 35 gallinis appreciatis valere 14 s. 7 d.tur., molendino dicte ville de Quercu ad aquam cum omnibus juribus et pertinenciis ejusdem, appreciato valere 30 l.tur., omnibus expensis tam pro dicto molendino quam pro ponte reficiendo deductis, furno ejusdem ville appreciato valere 10 s.tur., expensis occasione ejusdem furni faciendis deductis, corveiis et piscariis in dicta parrochia de Quercu appreciatis valere 4 l.tur., tredecimis, vinagiis necnon et releviis cujusdam ville appreciatis valere 7 l.tur., bassa justicia 140 hospitum seu residencium in dicta villa de Quercu et 10 hospitum seu residencium in parrochia de Mesnillo Symonis cum omnibus ad bassam justiciam spectantibus seu spectare debentibus quoquomodo, appreciata valere 16 l.tur. singulis annis in futurum.

Summa vero omnium predictorum reddituum per dictum d. regem ex causa predicta tradendorum eisdem religiosis et eorum successoribus est 67 l. 9 d.tur. annui redditus, sicque constat quod ut hinc inde summe equaliter concurrunt, dicti religiosi dicto d. regi et ejus heredibus 40 s. 9 d.tur. singulis annis solvere tenebantur in scacario Rothomagensi Sancti Michaelis. Hec omnia supradicta ..... in puram ..... elemosinam, retentis tamen ipso d. regi in premissis, alta justicia et superioritate regali ac omnibus casibus qui ad altam justiciam et superioritatem regalem dinoscuntur pertinere et insuper pratis, nemoribus et omnibus hiis que in dictis villis predictis religiosis in precedentibus non ponuntur tradenda vel eciam assignanda, et tenentur ac eciam tenebuntur dictus d. rex et ejus heredes predicta omnia per ipsum d. regem ipsis religiosis tradenda eisdem et eorum successoribus garantizare et deffendere contra omnes aut alibi excambiare valore ad valorem prout hec omnia ipsi religiosi nobis insinuare curaverunt, nobis humiliter supplicantes quod cum predicta permutatio sibi et suo monasterio sit utiles et quam plurimum fructuosa. Verum quia predicta per dictum d. regem ipsis religiosis tradenda et assignanda majoris sunt emolumenti et valoris ac sibi et suo monasterio longe propinquiora existunt quam ea que dicto d. regi tradere dinoscuntur, quod nos permutationem faciendi predictam eisdem auctoritate apostolica licenciam dignaremur impartiri, juramento de non alienandis bonis sui monasterii prestito non obstante.

Nos vero ipsorum religiosorum supplicationem justam deputantes et equam, informacione prehibita diligenti, receptis insuper primitus juramentis venerabilis patris [fol. 84] Guilleberti, abbatis, et fr. Johannis Symenel, monachi, et sacriste predicti monasterii ad procuratoris et sindici conventus ejusdem monasterii quoad hec speciale mandatum habentis et nonnullorum aliorum monachorum monasterii supradicti, quod predicta que per dictum d. regem eisdem religiosis ex causa permutationis assignari debent sibi et suo monasterio evidenter utiliora existunt quam ea que ex causa eadem dicto d. regi tradere debent, ut prefertur, eisdem religiosis faciendi seu perficiendi permutationem predictam prout in superioribus clarius declaratur, auctoritate apostolica nobis in hac parte commissa per presentes litteras liberam tribuimus facultatem, juramento de non alienandis aut permutandis bonis seu possessionibus ecclesiasticis sub quacumque forma verborum a prefato abbate prestito aliquatenus non obstante. In cujus rei testimonium sigilla nostra presentibus litteris duximus apponenda. Datum anno Domini M^o CCC^o XIII^o, mense septembris.

Interlineare, videlicet tenebatur sub sigillis approbamus. Datum ut supra.